Veri – BİLGİ – BİLİŞİM NEDİR?

Veri (ing. data), işlenmemiş bilgi veya bilginin ham halidir. Bilgi ise, en basit anlamda verinin işlenmiş şeklidir. Bilgi dendiğinde iki farklı bilgiyi de biribirinden ayırmakta yarar vardır. ‘Knowledge’ kelimesinin karşılığı olan bilgi statik bir varlığı ifade ederken ‘information’ kelimesinin karşılığı olan bilişim (çoğu kez bilgi olarak çevrilmektedir) ise dinamik bir varlığı ifade etmektedir. Statik bir bilgi (knowledge), gönderici tarafından belli bir ortamda karşı taraftaki bir alıcıya iletilirse bilişim adını alır. Bilişim (Information) sözcüğü içinde, bilgi (info) ve iletişim (communication) sözcükleri gizlidir.
Benim tercih ettiğim bir veri tanımı ise “kullanıcıların işletmede hatırlamaya istekli oldukları ve ‘ne’ sorusuyla sorduklarına ilişkin verilen her cevap”tır. Çoğu kez birbirine karıştırılan veri ve bilgi terimleri basit bir örnekle birbirinden ayrılabilir. Veri ve bilgi arasındaki farkı yaş ve doğum tarihi örneğiyle açıklamak mümkündür. Örneğin, doğum tarihi, üzerinde hiçbir işlem yapılmamış ham veridir. Yaş ise bilgi olup, yaş bilgisinin elde edilebilmesi için doğum tarihi ve yaşın öğrenilmek istendiği tarihin bilinmesi gereklidir. Yaşın öğrenilmek istendiği tarihten doğum tarihi çıkarılarak yaş bilgisi elde edilebilir. Verilerin kaynağı bellidir ve çoğunlukla ‘ne’ sorusuyla elde edilebilir. Örnekler, ‘Doğum tarihiniz nedir?’, ‘İsminiz nedir?’, ‘Doğum yeriniz nedir?’ gibi. Ne sorusunu yöneltirken karşı taraftan türetilmiş veri almamak gerekir zira her türetilmiş veri aslında bilgidir. Örneğin, ‘Yaşınız nedir?’ sorusu yöneltilince her ne kadar cevap veri olarak gözükse de aslında veri üzerinde işlem yapılmıştır. O yüzden alınan yanıt veri değil bilgidir.